‘Als kind ben ik heel erg gepest. Op de basisschool én op de middelbare school.’ Aan het woord is Roos Woltering. Ze is psycholoog en spreker op het Management Support congres, waar ik vandaag met mijn collega’s ben. Haar toespraak gaat over rolmodellen. Over de rolmodellen die we hebben (gehad) en die we willen zijn. Ze vervolgt: ‘Daardoor heb ik heel lang moeite gehad om me in groepen te bewegen. Ik dacht altijd: mag ik hier wel zijn? Ben ik wel welkom?’ De kern van haar verhaal is de kracht van kwetsbaarheid. Als je je masker laat zakken en (júist als het spannend is) laat zien wie je echt bent, dan blijkt dat je altijd weer welkom bent.

Ze heeft ook nog een opdracht. Na haar sessie is het pauze en ze stelt voor om in de pauze een appje te sturen naar iemand die voor jou rolmodel is geweest, op welke manier dan ook. Dat hoeft geen barmhartige Samaritaan te zijn; iemand kan voor 90% een b*tch zijn, maar wel een bepaalde karaktereigenschap hebben, die haar voor 10% een rolmodel maakt. Bijvoorbeeld door de manier waarop ze kritische vragen stelt.

Ik denk aan de vrouwelijke rolmodellen in mijn leven. De eerste, mijn moeder. Maar die heeft geen mobiele telefoon, dus die kan ik niet appen. Ik denk aan mijn eerste vrouwelijke directeur, een collega in mijn huidige werk, de directeur van de basisschool van de kinderen. Sterke vrouwen die mij geïnspireerd hebben. Maar als we de congreszaal uitlopen, word ik binnen vijf seconden al aan m’n jasje getrokken of ik interesse heb in een virtuele toer door een vergaderoord in Maastricht. Het idee van het appje raakt snel op de achtergrond.

In de trein naar huis lees ik mijn boek uit. Het is Nazomer van Esther Verhoef en gaat over een vrouw uit een eenvoudig arbeidersgezin, die op een gegeven moment haar gezin en familie de rug toekeert om haar passie na te jagen: een eigen modelabel. Elk hoofdstuk is steeds in tweeën verdeeld: een deel uit haar jeugd en een deel hier en nu. Je weet het hele boek al dat het moment gaat komen dat ze haar man en zoontje verlaat, doordat dit in haar leven nu een feit is. En toch is de opbouw naar dat moment meesterlijk. Tegelijkertijd beseft ze in haar huidige leven wat ze al die jaren heeft gemist. Dus terwijl je enerzijds meeleeft met de ‘jonge’ Claudia en naar haar keuze toegroeit, lees je hoe de ‘oude’ Claudia steeds meer terug wil naar haar wortels. Een van de laatste passages is:

‘Want pas toen de vanzelfsprekende dingen in mijn leven niet meer vanzelfsprekend bleken, toen alles was verdwenen of onomkeerbaar was veranderd, besefte ik hoe bijzonder het allemaal is geweest. Een deur die openzwaait, een welgemeende glimlach, een koekjestrommel die uit een dressoir tevoorschijn wordt gehaald, waarna de inhoud als een schat aan me wordt gepresenteerd. Welkom zijn, bij de ander thuis mogen komen. Het is van een ongekende rijkdom.’

Het komt zo hard binnen, dat ik bijna volschiet. Daar is ‘ie weer, dat welkom zijn. En meteen weet ik: het is toch mijn moeder. Mijn moeder is mijn belangrijkste rolmodel. Want hoewel ze zeker ook fouten heeft gemaakt (wie niet?), is dat denk ik een van haar sterkste karaktereigenschappen. Iedereen is bij haar welkom. En zo vanzelfsprekend als dat lijkt, dat je bij je moeder welkom bent, ik weet inmiddels dat dat niet zo is. Jaren werken in de jeugdzorg leert je dat. Daarnaast sprak ik pas een vriendin, die vertelde dat haar moeder nog nooit enthousiast heeft gereageerd als ze voorstelt om langs te komen. Dat het altijd duwen en trekken is, voor een enigszins normale verstandhouding. Ik merkte dat ik het me nauwelijks kon voorstellen en realiseerde me toen ook al dat ik die gastvrijheid en liefde van mijn moeder voor lief neem. Onterecht.

Dus mam, deze is voor jou. Ik hou van je en bewonder je om hoe je altijd voor ons hebt gezorgd en er altijd onvoorwaardelijk voor me bent geweest. Vol liefde en altijd met open armen. Je hebt me daarmee voorgeleefd hoe dat moet en nu probeer ik het ook zo te doen. Dankjewel x